Kaia: Con đường trỗi dậy của ông lớn Blockchain châu Á

1. Tổng quan về Kaia

1.1 Giới thiệu dự án

1.1.1 Thành lập và lịch sử phát triển

Vào ngày 16 tháng 1 năm 2024, Klaytn và Finschia đã công bố khởi động kế hoạch mạng chính thống nhất. Hai dự án này, lần lượt xuất phát từ các ông lớn Internet của Hàn Quốc và Nhật Bản là Kakao và LINE, đã hợp nhất, điều này cực kỳ hiếm thấy trong hệ sinh thái Web3. Vào ngày 29 tháng 8 năm 2024, mạng chính Kaia sau khi hợp nhất sẽ chính thức ra mắt. Kakao và LINE có kế hoạch thông qua việc tích hợp các hệ sinh thái và tài sản của mình, tạo ra một gã khổng lồ blockchain khu vực châu Á, từng bước dẫn dắt thị trường Web3 toàn cầu.

Chủ tịch quỹ Kaia, Sam Seo, sở hữu bằng tiến sĩ về tính toán hiệu suất cao, từng giữ vị trí CKO tại KrustUniverse phụ trách phát triển và vận hành Klaytn, cũng từng là giám đốc công nghệ tại GroundX.

Sự hỗ trợ liên hợp của Kakao và LINE mang lại động lực mạnh mẽ cho Kaia. Kakao có tỷ lệ sử dụng lên đến 96% tại Hàn Quốc và cũng có ảnh hưởng đáng kể tại Việt Nam. LINE thì rất được ưa chuộng ở Nhật Bản, Đài Loan và Thái Lan. Tổng số người dùng tiềm năng của cả hai đạt hơn 250 triệu, nâng cao đáng kể phạm vi phủ sóng toàn cầu. Nền tảng người dùng khổng lồ này hứa hẹn sẽ nâng cao đáng kể mức độ phổ biến của công nghệ Blockchain tại thị trường Đông Á, tạo nền tảng cho ứng dụng quy mô lớn, xây dựng hệ sinh thái Web3 lớn nhất châu Á. Các nhà đầu tư khác của Kaia còn có Hashed, IDG Capital và các nhà đầu tư khác.

1.1.2 Thời gian quan trọng

Ngày 16 tháng 1 năm 2024: Klaytn và Finschia thông báo kế hoạch hợp nhất Ngày 29 tháng 8 năm 2024: Mạng chính Kaia chính thức ra mắt Quý 1 năm 2025: Dự kiến ra mắt nhóm LINE Mini DApps đầu tiên

1.1.3 Kakao và Klaytn

Kakao Talk là một trong những ứng dụng nhắn tin tức thì phổ biến nhất ở Hàn Quốc, với số lượng người dùng hoạt động hàng tháng gần 49 triệu vào quý 3 năm 2024, 90% đến từ Hàn Quốc. Công ty có hơn 17.000 nhân viên, lợi nhuận hoạt động quý 3 năm 2024 đạt 1.305 tỷ won Hàn Quốc, tăng 5% so với năm trước. Doanh thu của bộ phận nền tảng tăng trưởng 7%, đạt 943,5 tỷ won Hàn Quốc.

Klaytn được thiết kế đặc biệt cho các nhà phát triển DApp và doanh nghiệp. Tổng khối lượng giao dịch đạt 3760 tỷ USD, số người dùng ví Web3 vượt quá 29 triệu, số thành viên cộng đồng hơn 240k, ATH Onchain TVL đạt hơn 1 tỷ USD, có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ tại Singapore và Việt Nam.

Thị trường Hàn Quốc thân thiện với tiền điện tử, sàn giao dịch nội địa Upbit đã trở thành sàn giao dịch hàng đầu trong ngành. Trong bối cảnh người dùng Hàn Quốc đều đầu tư vào tiền điện tử, tiềm năng phát triển của Kaia rất lớn.

1.1.4 Line và Finschia

LINE chiếm 70% dân số Nhật Bản và chiếm ưu thế ở các thị trường như Thái Lan, Đài Loan. Số lượng người dùng hoạt động hàng tháng ở Nhật Bản là 92 triệu, Thái Lan 51 triệu, Đài Loan 21 triệu và Indonesia 13 triệu. Tỷ lệ thâm nhập người dùng cao cung cấp nền tảng vững chắc cho quảng cáo, thanh toán và dịch vụ nội dung. Khảo sát năm 2024 cho thấy, tỷ lệ người dân Đài Loan từ 15-65 tuổi sử dụng LINE trong bảy ngày qua đạt 92,1%, gần một nửa người dùng trung bình mở LINE 14 lần mỗi ngày.

Khả năng tích hợp của LINE nổi bật, người dùng có thể tiêu thụ nhiều sản phẩm nội dung phong phú, bao gồm hơn 300.000 sách truyện tranh và 9 trò chơi. Các chức năng đa dạng giúp LINE có lợi thế đáng kể trong việc duy trì hoạt động của người dùng. Thời gian sử dụng trung bình hơn 4 giờ mỗi tuần cho thấy sự không thể thay thế của nó.

Hệ sinh thái thanh toán của LINE cho thấy tiềm năng kinh tế của Blockchain. 40 triệu người dùng thanh toán hoạt động hàng tháng và khối lượng giao dịch 12 tỷ USD mỗi năm, mang đến cho người dùng trải nghiệm thanh toán kỹ thuật số liền mạch. Khả năng quảng cáo tinh vi (số lượng người dùng tiếp cận hàng tháng vượt quá 200 triệu) mang lại lợi thế tự nhiên cho các dự án Blockchain tại thị trường châu Á-Thái Bình Dương.

Kế hoạch LINE Miniapp cho phép người dùng hiện tại dễ dàng tiếp cận các ứng dụng phi tập trung, tích hợp sâu sắc hệ sinh thái thanh toán, quảng cáo và truyền thông, xây dựng môi trường phát triển có khả năng tương thích cao.

Finschia được ra mắt vào năm 2018, sở hữu hơn 5.6 triệu người dùng ví Web3, có hơn 170k thành viên cộng đồng, đóng vai trò quan trọng tại Nhật Bản, Đài Loan, Thái Lan và Abu Dhabi.

Hướng đi chiến lược của LINE cho thấy họ sẽ trở thành người thúc đẩy và tăng tốc trong thế giới Web3, giúp ngành vượt qua khoảng cách quan trọng từ công nghệ đến ứng dụng chính thống.

Kaia đã xác định sẽ ra mắt SDK ứng dụng nhỏ Line và sẽ đưa lên kho ứng dụng đầu tiên vào tháng 1 năm 25. Về phía Kakao, trong số 6 thành viên hội đồng của Kaia, 3 người đến từ Klaytn. Kakao và các công ty liên quan nắm giữ khoảng 9,8% tổng nguồn cung của Kaia và tích cực tham gia vào quản trị. Tuy nhiên, sự không chắc chắn về quy định tại Hàn Quốc đã cản trở Kakao đóng vai trò tích cực hơn trong các kế hoạch blockchain. Khi sự không chắc chắn về quy định được giải quyết, Kakao có khả năng sẽ hoàn toàn đón nhận việc tích hợp blockchain.

1.2 Kinh tế token

1.2.1 Token $Kaia

Token gốc KAIA của Kaia đóng vai trò trung tâm trong nền kinh tế blockchain, được sử dụng để thanh toán phí giao dịch. Nó không chỉ là phương tiện thanh toán giao dịch, mà còn cung cấp động lực cho hệ thống hoạt động bình thường:

1. Cơ chế khuyến khích: Khách hàng thông qua việc thanh toán KAIA để khuyến khích các nút đồng thuận (CNs), những nút này có trách nhiệm xác thực giao dịch và thực hiện hợp đồng thông minh.
2. Thúc đẩy chất lượng phát triển: Chi phí sử dụng KAIA để thanh toán tỉ lệ thuận với độ phức tạp của hợp đồng thông minh và mức tiêu thụ tài nguyên, khuyến khích các nhà phát triển tối ưu hóa chất lượng mã.
3. Duy trì sức khỏe mạng: Các nút CN nhận được phần thưởng KAIA có thể khuyến khích nhiều nút tham gia vào quá trình đồng thuận, đảm bảo sự phi tập trung và ổn định của mạng.

Mỗi khối mới sẽ tự động phát hành token KAIA, với tỷ lệ lạm phát hàng năm ban đầu là 5.2%. Phân phối phần thưởng khối như sau:

1. CCO và cộng đồng: 50% (20% phần thưởng người tạo khối, 80% phần thưởng đặt cược)
2. KEF (Quỹ hệ sinh thái Kaia): 25%
3. KIF (Quỹ hạ tầng Kaia): 25%

Kaia thực hiện hệ thống quản trị trên chuỗi:

1. Quyền biểu quyết tỉ lệ thuận với số lượng KAIA token đã đầu tư.
2. Giới hạn quyền biểu quyết ngăn chặn ý kiến của thiểu số bị áp chế.
3. Cho phép ủy quyền bỏ phiếu.
4. Tất cả các đề xuất quản trị được ghi lại trên chuỗi, đảm bảo tính minh bạch.

Kể từ khi Klay đổi tên thành Kaia và được niêm yết trên nền tảng giao dịch, giá coin đã thể hiện ấn tượng, liên tục tăng cao.

1.2.2 Hội đồng quản trị

Kaia đã ra mắt một ủy ban quản trị (GC) gồm 31 thành viên đáng tin cậy, bao gồm Kakao, một nền tảng giao dịch, Google Cloud, GS HomeShopping, LG Uplus, Hanwha Systems, Everrich Group, HashKey, NEOPLY, và nhiều thành viên khác.

Thông qua lựa chọn này, nền tảng Kaia đã thành công trong việc đạt được sự vận hành ổn định của mạng chính, đảm bảo tiến hành nhanh chóng và hiệu quả việc ổn định công nghệ và triển khai vận hành, tạo nền tảng cho sự đổi mới mô hình quản trị sau này.

Kaia cũng đã mở rộng tư cách thành viên GC từ doanh nghiệp truyền thống sang DAOs và những người xây dựng. Tầm nhìn cuối cùng của Kaia là trở thành "DAO của các DAO" hoàn toàn phi tập trung, thống nhất biểu đạt tất cả tiếng nói của các chủ thể quản trị thông qua cơ chế trên chuỗi.

Khung quản trị của Kaia là trụ cột phát triển cốt lõi của nền tảng này, đồng thời là điểm nổi bật thu hút các nhà phát triển, cộng đồng và tổ chức toàn cầu tham gia. Thông qua cơ chế quản trị vừa tiên phong vừa linh hoạt, Kaia đặt nền tảng cho sự phát triển bền vững của hệ sinh thái Blockchain.

Ngoài ra, Kaia hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chính phủ, Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc đã chọn công ty mẹ của nó là Ground X làm nhà cung cấp công nghệ chính để mô phỏng đồng won kỹ thuật số dựa trên Blockchain.

1.3 Nguyên lý kiến trúc kỹ thuật

Kaia là một blockchain công cộng dựa trên BFT được tối ưu hóa cao, đáp ứng các tiêu chuẩn về độ tin cậy và hiệu suất cấp doanh nghiệp.

Kaia Blockchain cung cấp:

1. Thời gian tạo và xác nhận khối là 1 giây.
2. Mỗi giây có thể xử lý 4000 giao dịch.
3. Giá gas thấp, khoảng 1/10 so với các chuỗi công khác.
4. Tương thích EVM, hỗ trợ hợp đồng Solidity.
5. Hội đồng quản trị Kaia được thành lập từ các doanh nghiệp nổi tiếng toàn cầu thực hiện quản trị.

Cấu trúc mạng của Kaia được chia thành ba mạng con logic:

1. Mạng lõi đơn vị (CCN): bao gồm các đơn vị lõi (CC) chịu trách nhiệm xác minh giao dịch, thực thi và tạo khối.
2. Mạng nút điểm (ENN): Được tạo thành từ các nút điểm (EN), có trách nhiệm xử lý các yêu cầu API RPC và dữ liệu chuỗi dịch vụ.
3. Mạng chuỗi dịch vụ (SCN): chuỗi khối phụ hoạt động độc lập do DApp độc lập vận hành, kết nối đến chuỗi chính thông qua EN.

Những cơ chế này làm cho Kaia Blockchain trở thành một nền tảng vừa có hiệu suất cao, tính bảo mật và khả năng tương thích, phù hợp cho những tình huống ứng dụng cần xử lý giao dịch nhanh chóng, tương thích với các hệ sinh thái khác và có nhu cầu tương tác giữa các chuỗi.

1.3.1 Thuật toán đồng thuận

Kaia áp dụng phiên bản tối ưu của Istanbul BFT. Trong Kaia, có ba loại nút: CN (nút đồng thuận), PN (nút đại diện) và EN (nút cuối).

1. Node đồng thuận (CN): Chịu trách nhiệm tạo ra khối, được quản lý bởi nhà điều hành nút cốt lõi (CCO).
2. Node đại diện (PN): Truyền dữ liệu giữa nút đồng thuận và người dùng. Cung cấp giao diện mạng, truyền yêu cầu giao dịch và phát tán khối.
3. Đơn vị cốt lõi (CC): bao gồm một nút đồng thuận (CN) và hai nút đại diện (PN).
4. Điểm cuối (EN): Đóng vai trò là điểm cuối của mạng, xử lý các yêu cầu API và xử lý dữ liệu. Kết nối người dùng và mạng, cung cấp dịch vụ truy cập.
5. Node hướng dẫn: Node đặc biệt do Kaia vận hành, được sử dụng để giúp các node mới gia nhập mạng.

Do vì việc xác thực và đồng thuận được thực hiện cho mỗi khối, sẽ không xảy ra phân nhánh, một khi đạt được đồng thuận, có thể ngay lập tức đảm bảo tính cuối cùng của khối.

Vấn đề tăng lượng giao tiếp trong thuật toán BFT được giải quyết bằng cách sử dụng một ủy ban được chọn ngẫu nhiên. Tập thể CN tạo thành ủy ban, trong mỗi lần tạo khối, sử dụng VRF để chọn một phần làm thành viên ủy ban. Quy trình chính là:

1. Ủy ban chọn ngẫu nhiên: Sử dụng VRF để chọn ngẫu nhiên một cách công bằng ủy ban chịu trách nhiệm tạo ra và xác minh khối.
2. Tạo khối: Người được chọn tạo ra khối mới.
3. Xác thực và ký tên: Các xác thực viên trong ủy ban xem xét xem khối có đúng hay không. Nếu hơn hai phần ba các xác thực viên đồng ý và ký tên, khối sẽ được thêm vào blockchain.

Do thông tin đồng thuận chỉ được trao đổi giữa các thành viên trong ủy ban, ngay cả khi tổng số CN tăng lên, khối lượng giao tiếp cũng sẽ không vượt quá mức thiết kế.

1.3.2 Khối tạo ra và lan truyền

Thiết kế tạo ra và truyền bá khối của Kaia đơn giản và hiệu quả, đảm bảo tính ổn định và khả năng mở rộng của hệ thống. Các đặc điểm như sau:

1. Tạo khối nhanh chóng: Mỗi vòng thao tác mục tiêu tạo ra một khối trong vòng 1 giây.
2. Quy trình bầu cử ngẫu nhiên nhưng xác định: Người đề xuất và thành viên ủy ban được bầu ngẫu nhiên nhưng có thể xác minh.
3. Quy tắc chữ ký hai phần ba: Khối mới cần có hơn hai phần ba thành viên hội đồng đồng ý ký tên thì mới có thể gia nhập Blockchain.
4. Truyền thông đa kênh: Khối và giao dịch được truyền độc lập, giảm độ trễ và xung đột.

1.3.3 Kaia ảo máy (KVM)

Kaia ảo (KVM) là thành phần cốt lõi để chạy hợp đồng thông minh, với các đặc điểm chính bao gồm:

1. Dựa trên máy ảo khác: kế thừa trực tiếp kiến trúc, tất cả hợp đồng thông minh đều có thể chạy liền mạch.
2. Chức năng mở rộng: Thêm hợp đồng biên dịch trước chuyên dụng, nâng cao hiệu quả của các thao tác cụ thể.
3. Công cụ phát triển tương thích: Các nhà phát triển có thể sử dụng các công cụ phổ biến như Remix, Hardhat, Foundry.
4. Di chuyển dễ dàng: Các hợp đồng thông minh được phát triển trên các chuỗi công khai khác chỉ cần sửa đổi rất ít để triển khai trên nền tảng Kaia.

Điều này khiến Kaia trở thành một phần của các hệ sinh thái khác.