Liên minh bầu cử giữa Musk và Trump: Hợp tác chính trị và kinh doanh dưới sự thúc đẩy của lợi ích

Trong cuộc bầu cử Mỹ năm nay, Musk đã bất ngờ kiên quyết ủng hộ Trump, không chỉ đầu tư 75 triệu USD vào quỹ vận động tranh cử trong quý ba mà còn tích cực vận động bầu cử cho ông trên các nền tảng mạng xã hội. Gần đây, Musk thậm chí đã tổ chức một hoạt động xổ số triệu đô để huy động cử tri ủng hộ. Dù là sức người hay tài chính, sự ủng hộ của Musk dành cho Trump có thể nói là hết lòng.

Đối với một doanh nhân có ảnh hưởng và gây tranh cãi, việc đứng về một phía rõ ràng như vậy không phải là một quyết định khôn ngoan. Trong một cuộc bầu cử mà kết quả chưa rõ ràng, chỉ cần một chút sơ suất cũng có thể đối mặt với rủi ro lớn. Vậy, điều gì đã khiến Musk sẵn sàng hy sinh nhiều như vậy cho Trump?

Nhìn lại vài năm trước, mối quan hệ giữa Musk và Trump không hề hòa hợp, hai người thường xuyên đối đầu nhau ở những nơi công cộng. Trump từng chế giễu Musk rằng có thể quỳ gối xin trợ cấp tại Nhà Trắng. Vậy, điều gì đã thay đổi thái độ của Musk, khiến anh ấy hoàn toàn ủng hộ Trump?

Trong dòng chảy ngầm của cuộc bầu cử, giao dịch quyền lực và tiền bạc đang diễn ra lặng lẽ.

Sự ủng hộ toàn diện của Musk đối với Trump

Kể từ khi công khai ủng hộ vào tháng 7, sự hỗ trợ tài chính của Musk đối với Trump có thể nói là rất hào phóng. Dữ liệu do Ủy ban Bầu cử Liên bang công bố cho thấy, trong quý III, Musk đã quyên góp 75 triệu USD cho Ủy ban hành động chính trị ủng hộ Trump, trở thành nhà tài trợ lớn thứ hai chỉ sau Adelson, một trong những người ủng hộ Trump kiên định.

Đối với đội ngũ vận động tranh cử của Trump đang gặp khó khăn về tài chính, sự ủng hộ của Musk chắc chắn là một cơn gió mới. So với đó, Đảng Dân chủ vẫn duy trì lợi thế nhất quán trong việc gây quỹ, chỉ trong quý ba đã huy động được 633 triệu đô la, gấp 4 lần số tiền Trump huy động cùng thời điểm.

Ngoài việc hỗ trợ tài chính, Musk cũng không tiếc công sức trong việc tạo ra dư luận. Việc Musk, với 200 triệu người theo dõi, tuyên bố ủng hộ Trump đã có ảnh hưởng lớn. Vào tháng 8, Musk còn tổ chức một cuộc phỏng vấn độc quyền với Trump trên nền tảng X, thu hút hàng triệu người xem trực tuyến. Sau đó, mối quan hệ giữa hai người ngày càng khăng khít, phối hợp rất ăn ý trong việc quảng bá công khai.

Vào tháng 10, khi Trump tổ chức một cuộc mit-tinh tranh cử tại Pennsylvania, Musk đã được mời tham dự và phát biểu, khen ngợi phong cách lãnh đạo của Trump. Gần đây, Musk lại phát động một cuộc xổ số trị giá triệu đô la, khuyến khích cử tri ở các bang dao động quan trọng tham gia vào các hoạt động kiến nghị ủng hộ tự do ngôn luận và quyền sở hữu súng. Mặc dù hành động này có khả năng vi phạm quy định bầu cử, nhưng Musk vẫn tiếp tục thúc đẩy.

Musk đã ủng hộ Trump một cách không ngừng nghỉ, rõ ràng đã vượt qua phạm vi hành vi của một doanh nhân bình thường. Vậy, Trump đã hứa hẹn điều gì mà khiến Musk sẵn sàng chấp nhận rủi ro lớn như vậy?

Từ đối thủ thành đồng minh: Sự chuyển biến trong mối quan hệ giữa Musk và Trump

Nhìn lại mối quan hệ giữa Musk và Trump, mối quan hệ của hai người đã trải qua quá trình từ hợp tác đến đối lập, rồi đến nay là sự chuyển biến thành đồng minh thân thiết.

Vào đầu nhiệm kỳ tổng thống của Trump năm 2017, ông đã mời Musk làm cố vấn thương mại tại Nhà Trắng, nhưng do bất đồng trong chính sách khí hậu, hai người đã sớm chia tay. Sau đó, Musk đã có thời gian nghiêng về việc ủng hộ đảng Dân chủ, mối quan hệ với Trump giảm xuống mức lạnh nhạt. Năm 2022, Musk thậm chí công khai tuyên bố rằng Trump nên rút lui khỏi chính trường, Trump đã đáp trả rằng Musk phụ thuộc vào trợ cấp của chính phủ, nếu không có những trợ cấp đó thì sẽ không có giá trị gì.

Tuy nhiên, chỉ trong chưa đầy hai năm, hai người đã tái hợp. Về vấn đề này, Musk giải thích rằng đó là do quan điểm chính trị của Đảng Dân Chủ hiện tại không phù hợp với giá trị của ông. Nhưng chỉ dựa vào sự khác biệt về lý tưởng rõ ràng là không đủ để giải thích sự thay đổi lớn như vậy, yếu tố lợi ích mới là quan trọng.

Nguyên nhân chính dẫn đến mối quan hệ xấu đi giữa Musk và Đảng Dân chủ là do chính quyền Biden dường như cố tình loại Tesla ra khỏi chính sách phát triển xe điện. Hơn nữa, vì các vấn đề như thuế triệu phú, phản đối công đoàn, và quản lý doanh nghiệp, các công ty của Musk đã trở thành mục tiêu của ít nhất 20 cuộc điều tra quản lý trong nhiệm kỳ của Biden. Mặt khác, với SpaceX làm ví dụ, năm ngoái công ty đã nhận được hợp đồng trị giá 3 tỷ USD từ chính phủ, chính phủ đã trở thành nhà tài trợ lớn nhất của họ. Nhưng gần đây, SpaceX thường xuyên gặp khó khăn trong việc xin giấy phép phóng, trợ cấp, điều này khiến Musk cảm thấy thất vọng với chính quyền hiện tại.

Dưới áp lực của nhiều mâu thuẫn, Musk cuối cùng đã chọn gia nhập vào phe Cộng hòa và vào tháng 7 năm nay đã chính thức bày tỏ ủng hộ Trump.

Sự trao đổi lợi ích hỗ trợ

Rõ ràng Trump cũng đã cam kết với Musk. Mặc dù trước đây Trump không ủng hộ xe điện, nhưng sau khi liên minh với Musk, thái độ đã có phần mềm mỏng hơn. Quan trọng hơn, Trump đã đề xuất thành lập một "Ủy ban Hiệu quả Chính phủ" do Musk lãnh đạo.

Theo lời của Trump, ủy ban này sẽ chịu trách nhiệm thực hiện kiểm toán tài chính và hiệu suất toàn diện đối với toàn bộ chính phủ liên bang, và đưa ra các đề xuất cải cách nhằm giảm chi tiêu của chính phủ. Musk cho biết, bộ này sẽ hoạt động như một công ty, nâng cao hiệu quả sử dụng tiền thuế của chính phủ.

Bề ngoài có vẻ như đây là việc mời các chuyên gia bên ngoài để nâng cao tính minh bạch và hiệu quả. Nhưng thực tế, vị trí này trao cho Musk quyền đề xuất đối với các dự án liên bang của chính phủ, thậm chí có thể liên quan đến việc "quản lý" của các cơ quan quản lý. Là một doanh nhân lâu dài nhận được nhiều trợ cấp của chính phủ, Musk đảm nhiệm vị trí này rất dễ dẫn đến xung đột lợi ích.

Đối với Trump, việc chọn Musk đảm nhận vị trí quan trọng cũng có những tính toán của riêng mình. Rút kinh nghiệm từ thời kỳ cầm quyền trước, Trump đang xây dựng một đội ngũ đảng phái phù hợp hơn với bản thân. Việc chọn Musk, người có tính cách tương đồng, có tầm ảnh hưởng lớn và cũng là một doanh nhân, sẽ giúp Trump trong việc thực hiện chính sách. Còn đối với Musk, trong một chính phủ Trump tương đối thiếu kinh nghiệm chính trị, anh có nhiều cơ hội để đảm nhận các vị trí quan trọng, từ đó có thể phát huy ảnh hưởng lớn hơn trong chính trường.

Tuy nhiên, việc Musk ủng hộ Trump một cách mạnh mẽ cũng đã mang lại những rủi ro lớn. Ông đã nhiều lần công khai bày tỏ lo ngại về việc an toàn của bản thân bị đe dọa, có thể đây cũng là một chiến lược để phát đi tín hiệu đến đối thủ. Cần lưu ý rằng, với tư cách là một tỷ phú có tài sản chủ yếu là cổ phiếu, các khoản quyên góp và chi tiêu vận động tranh cử của Musk không phải là điều dễ dàng.

Đối với Musk, cuộc bầu cử này đã trở thành trận chiến then chốt mà không thành công thì cũng thành nhân. May mắn thay, hiện tại tình hình bầu cử của Trump khá tốt, ông dẫn đầu ở nhiều bang chiến trường quan trọng, thị trường cá cược và thị trường dự đoán tiền mã hóa cũng lạc quan về khả năng chiến thắng của ông.

Dù kết quả cuối cùng ra sao, có thể khẳng định rằng cặp "liên minh lợi ích" Musk và Trump đã bị buộc chặt trên cùng một con thuyền. Liệu họ có thể nhân cơ hội này mà thuận buồm xuôi gió, hay sẽ gặp phải đá ngầm, vẫn cần phải chờ xem.